Wprowadzenie

W logistyce współczesnej coraz częściej stosuje się transport intermodalny — czyli łączenie różnych środków transportu (np. kolei, drogi) w ramach jednej trasy. Wśród tych operacji ważną rolę odgrywa drayage — krótki odcinek transportu drogowego między portami, terminalami kolejowymi i magazynami.

Amazon Relay umożliwia przewoźnikom udział właśnie w takich pracach drayage (intermodalnych) — to ciekawa opcja dla firm, które chcą rozszerzyć zakres działalności i lepiej wykorzystać swoją flotę.

W niniejszym artykule omówię:

• definicję intermodal i drayage oraz ich rolę w łańcuchu dostaw,
• wymagania i specyfika tych operacji w UE,
• sprzęt i wyposażenie niezbędne do pracy intermodalnej / drayage,
• sposoby na pozyskanie zleceń drayage w systemach typu Amazon Relay,
• korzyści i wyzwania takiej działalności.

Co to jest intermodal i drayage?

Intermodal

Transport intermodalny oznacza, że ładunek przechodzi przez co najmniej dwa różne środki transportu — np. droga kolejowa + transport drogowy. Przykład: kontener przewieziony koleją między miastami, a następnie dostarczony ciężarówką lokalnie.

Dzięki temu kombinacje transportowe pozwalają na optymalizację kosztów, lepsze wykorzystanie kolei lub jednostek morskich oraz zmniejszenie emisji CO₂ w części trasy drogowej. Amazon stosuje intermodal, by efektywnie przenosić ładunki między magazynami i hubami kolejowymi.

Drayage

Drayage to szczególny element transportu intermodalnego — krótki transport kontenera drogą od lub do terminala kolejowego albo portu. Często obejmuje dystans krótszy niż standardowy kurs międzymiastowy.

Charakterystyka drayage:

• Obejmuje dojazdy do i z kolei, portów lub ramp intermodalnych.
• Dystanse zazwyczaj niewielkie — trasy krótkie, często w obrębie regionu lub miasta.
• W operacjach drayage często stosuje się mechanizm „power-only” — przewoźnik dostarcza ciągnik, natomiast kontener może być już na podwoziu (chassis) lub podstawiony.
• Drayage może działać w trybie drop hook (kontener już na podwoziu) lub live load (konieczność podjęcia pustego podwozia, a następnie załadunku kontenera).

Amazon relacjonuje, że prace intermodalne i drayage umożliwiają przewoźnikom krótsze zlecenia, bliższe trasy, często pozwalające na powrót do bazy w tym samym dniu.

Wymagania i specyfika intermodal/drayage w UE

Działając w Europie, przewoźnik zainteresowany pracą intermodalną/drayage musi uwzględnić specyfikę regulacyjną, techniczną i operacyjną:

Certyfikaty i przepisy

• Certyfikat UIIA (Uniform Intermodal Interchange Agreement) lub lokalny ekwiwalent — by móc operować kontenerami i podwoziami w terminalach kolejowych.
• Zgoda od operatorów kolejowych / terminali intermodalnych — często wymagany dodatek do UIIA dotyczący obsługi konkretnych ramp i przewoźników.
• Ubezpieczenia dostosowane do transportu kontenerowego i operacji intermodalnych — mogą być dodatkowe wymagania przy przewozach intermodalnych.
• Przestrzeganie unijnych regulacji transportowych (czasy jazdy, odpoczki kierowców, przepisy drogowe) nawet przy krótkich trasach.

Infrastruktura i logistyka

• Terminale kolejowe / intermodalne muszą mieć odpowiednie rampy, place manewrowe, drogi dojazdowe dla ciężarówek, dostępność chassis i możliwość operacji przeładunkowych.
• Często kontenery są już ustawione na podwoziach (chassis pools) w terminalach — przewoźnik przyjeżdża, podłącza i odjeżdża (drop hook). W innych przypadkach przewoźnik musi sam pozyskać chassis (live load).
• Koordynacja z harmonogramami kolei — by nie wystąpiły długie czasy oczekiwania.
• Wysokie wymagania logistyczne — szybkie przeładunki, minimalizacja przestojów, sprawna obsługa terminali.

Sprzęt i wyposażenie dla operacji drayage w UE

Aby skutecznie działać w drayage/intermodal, firma transportowa musi dysponować odpowiednim sprzętem i zapleczem:

Pojazdy i podwozia

• Ciągnik siodłowy (klasy 4×2, 6×2) lub inne dopuszczalne konfiguracje.
• Podwozia (chassis) kontenerowe — często 20’, 40’ lub 45’ (kontenery high cube). Często terminal zapewnia podwozia dla przewoźników (bez opłat) w ramach współpracy intermodalnej.
• Możliwość obsługi zestawów kontenerowych intermodalnych, kompatybilnych z infrastrukturą terminali UE.

Systemy wspomagające i wyposażenie

• System lokalizacji GPS / telematyka — by monitorować ruchy, czas dostaw i statusy operacji.
• Komunikacja elektroniczna z terminalami — by obsłużyć check-in/check-out, informacje o dostępności chassis lub ramp.
• Wyposażenie bezpieczeństwa: pasy mocujące kontenery, zabezpieczenia ładunków zgodne z normami UE, urządzenia zabezpieczające kontenery.
• Stan techniczny pojazdu: ważny przegląd techniczny, zgodność emisji (Euro 6 lub lepszy), upewnienie się, że pojazd spełnia wymagania stref ekologicznych, jeśli operuje w miastach.

Jak znaleźć zlecenia drayage / intermodal (analogiczne metody jak Relay)

Podobnie jak w systemie Amazon Relay w USA, operatorzy logistyczni w UE mogą stosować strategie pozyskiwania takich zleceń:

1. Tablice zleceń (load board) i platformy logistyczne

Korzystanie z platform, które oferują filtry typu „intermodal”, „kontener”, „terminal” lub „drayage”. Pozwala wyselekcjonować zlecenia kompatybilne z certyfikatami i sprzętem.

2. Mechanizm „Post a Truck” / dostępność pojazdu

Zgłaszanie swojego pojazdu jako dostępnego do pracy intermodalnej — system automatycznie dobiera pasujące zlecenie kontenerowe lub drayage, gdy się pojawi.

3. Kontrakty z terminalami / operatorami kolejowymi

Stałe umowy długoterminowe z operatorami terminali lub firmami logistycznymi — obsługa stałych przepływów towarowych między portami, terminalami a magazynami.

4. Filtracja i alerty

Ustawienia powiadomień o nowych zleceniach z prefixem „intermodal”, „kontener”, „drayage” — by reagować szybko, zanim konkurencja je przejmie.

5. Współpraca lokalna / regionalna

Nawiązywanie kontaktów z operatorami kolejowymi, zarządcami terminali, firmami e-commerce, centrami dystrybucyjnymi — często potrzebują przewoźników gotowych do obsługi krótkich odcinków intermodalnych.

Korzyści i wyzwania drayage w UE

Korzyści

• Krótsze trasy – drayage to często zlecenia na krótsze odległości, co ogranicza koszty paliwa i zużycie sprzętu.
• Elastyczność operacyjna – możliwość wkomponowania drayage do codziennych zadań floty.
• Wzrost udziału w łańcuchu intermodalnym – rozszerzenie działalności przewoźniczej o segmenty kolejowe i kontenerowe.
• Efektywność ekologiczna – mniejsze emisje CO₂, bo kluczowy odcinek pokonuje kolej; droga stanowi tylko tymczasowy fragment.
• Stałość zleceń – wielu operatorów logistycznych korzysta regularnie z usług drayage, tworząc powtarzalny popyt.

Wyzwania

• Wysokie wymagania certyfikacyjne (UIIA i dodatki) i ubezpieczeniowe.
• Zależność od terminowości kolejnej części transportu (przeładunki kolejowe).
• Potencjalnie ograniczona liczba terminali intermodalnych w regionach.
• Ryzyko opóźnień w terminalach i kolejach — może to wpływać na wydajność i reputację.
• Konieczność koordynacji logistycznej i operacyjnej — nie wystarczy tylko prowadzić ciężarówkę.

Podsumowanie

Drayage i transport intermodalny to atrakcyjny segment w systemie logistycznym, który umożliwia przewoźnikom uczestnictwo w efektywnych łańcuchach dostaw — zwłaszcza tam, gdzie ładunek musi przejść między koleją a transportem drogowym.

W warunkach UE konieczne jest dostosowanie certyfikacji, sprzętu i operacji do lokalnych przepisów oraz infrastruktury. Ale przewoźnik, który opanuje drayage, może uzyskać przewagę konkurencyjną: krótsze trasy, niższe koszty, elastyczność i możliwość wejścia do segmentu logistyki kontenerowej.